PHỤC DỰNG NHỮNG HÌNH ẢNH VỀ HÀ NỘI CUỐI THẾ KỶ 19

Hà Nội cuối thế kỷ mười chín, sương khói dăng mờ, vết tích Thăng Long hãy còn phảng phất. Ảnh xưa do người Pháp lưu niệm, nay được phục dựng và tô màu, khiến cảnh vật như sống lại, nhân ảnh như hiện hình. Hồ Hoàn Kiếm khi ấy còn khoáng đạt, tháp cổ soi mình trên mặt nước trong xanh; Nhà Hát Lớn mới manh nha hình dáng, chưa thành biểu tượng uy nghi giữa lòng thành phố.

Bên hồ, bóng chùa Báo Ân trầm mặc, chuông sớm mõ chiều, ngói cong rêu phủ; cạnh đó, tháp Hòa Phong sừng sững, vết xưa còn sót lại, như chứng nhân của bao thế hệ. Những công trình linh thiêng này hòa cùng nhịp thở hồ Gươm, làm nên cảnh quan vừa thiền mặc vừa trang nghiêm, để nay ngắm lại, lòng người khó tránh dâng niềm cảm hoài.

Mỗi bức ảnh là một nhịp cầu ký ức, nối liền hiện tại với dĩ vãng; mỗi gam màu là một tầng lớp thời gian, đánh thức hồn kinh kỳ trong buổi giao thời Đông – Tây. Ở đó, có mái đình cổ kính, có bóng tháp uy nghi, có dáng người Tràng An thanh lịch, có dấu ấn văn hóa Tây dương dần in trên phố phường, nhà cửa. Tất cả hợp thành bức tranh hoài niệm, vừa xa vời vừa gần gũi, gợi cho người nay tưởng nhớ về một Hà Nội xưa – nền cổ thành Thăng Long, chốn hội tụ hồn thiêng sông núi.

Việc phục dựng ảnh cổ vẫn đang tiếp diễn và sẽ giới thiệu theo từng chủ đề. Nay giới thiệu với quý vị vài hình ảnh về hồ Hoàn Kiếm, Nhà Hát Lớn, cầu Long Biên. Đặc biệt là chùa Báo Ân. Ngôi chùa bị hủy hoại hoàn toàn, chỉ còn lưu dấu tích của tháp Hòa Phong, làm điểm định vị cho hậu thế hồi tưởng vậy.

Toàn cảnh hồ Hoàn Kiếm. Góc nhìn từ đường Bà Triệu ngày nay.

Toàn cảnh hồ Hoàn Kiếm. Góc nhìn từ khu vực phố Hàng Bông hiện nay.

Toàn cảnh chùa Báo Ân.

Chùa Báo Ân từng là một danh lam cổ tự nổi tiếng của kinh thành Thăng Long, tọa lạc gần hồ Hoàn Kiếm. Ngôi chùa được xây dựng vào giữa thế kỷ XIX, với quy mô rộng lớn, kiến trúc uy nghi, từng là trung tâm sinh hoạt tôn giáo và văn hóa của nhân dân Hà Nội. Tuy nhiên, đến đầu thế kỷ XX, chùa bị phá hủy trong quá trình thực dân Pháp quy hoạch lại khu vực trung tâm thành phố. Ngày nay, dấu tích duy nhất còn lại của chùa là tháp Hòa Phong – tòa tháp gạch ba tầng sừng sững bên hồ Gươm, như chứng tích trầm mặc gợi nhắc về một thời huy hoàng đã qua. Tháp Hòa Phong không chỉ là chứng nhân của lịch sử biến thiên, mà còn là biểu tượng linh thiêng còn sót lại của chùa Báo Ân trong lòng người Hà Nội.